Het was eigenlijk zo’n “zucht” bericht, toen ik het bij Bright tegen kwam afgelopen zaterdag: Steeds meer kinderen hebben ’tabletnek’ met als ondertitel: “Overmatig tabletgebruik zorgt voor nekklachten bij jonge kinderen”.
Ik sloeg hem op om toch nog maar even te kijken op basis waarvan dat bericht tot stand gekomen was. In het artikel wordt verwezen naar berichten uit Denemarken (de vereniging van fysiotherapeuten daar) en België. Het bericht uit België wordt naar gelinkt en daar kun je het item ook nog beluisteren. Aan het woord komt Professor kinesitherapie Barbara Cagnie van de Universiteit van Gent. Deze mevrouw heeft gelukkig een heel rationele kijk op de zaken. De “vergelijkbare geluiden” in België vallen dus wel mee. Maar gegeven blijft inderdaad dat we tegenwoordig meer kans hebben op RSI, Repitive Strain Injury, de overkoepelende naam voor overbelastingsklachten aan de bovenste ledematen (nek, schouders, arm, elleboog, pols,…). En laat de internationale RSI-dag dit jaar nou toevallig op 29 februari vallen. Dan is het tijdstip van het bericht al iets beter te begrijpen.
De waarschuwingen omtrent RSI en computer, tablet, smartphone gebruik zijn dan ook niet nieuw:
- In 2012 werd al gewaarschuwd voor de WhatsApp-vinger als opvolger van de SMS-duim;
- Swipen, in en uitzoomen waren (ook in 2012) eveneens boosdoeners;
- Ook in 2012 al berichten over onderzoek naar belasting van de nek en rug bij tablet-gebruik, zie bv dit Harvard-onderzoek (nog een bericht erover);
- Recenter is dit bericht uit 2015 over onderzoek in Australië;
- En ook senioren ontkomen er niet aan zo bleek in 2015.
Voorzichtige conclusie: RSI blijft een gevaar, we hangen er steeds andere labels aan, maar we doen tegenwoordig veel dingen die kunnen bijdragen aan een overbelasting aan bepaalde (kleine) spierbundels in ons lichaam. Een tablet is daarbij niet anders dan een smartphone of een laptop. En laten we eerlijk zijn, die beeldschermen waarvan nu gezegd wordt dat je die zo mooi op de juiste hoogte kunt stellen, stonden dat ook nooit.
De vraag waar ik wel nog mee bleef zitten is ook niet nieuw, ik kwam een ingezonden vraag in het NRC van 2012 tegen die precies ditzelfde stelde (zie hiernaast): waarom hadden we het nooit over het ontstaan van RSI bij het lezen van boeken op papier? De houdingen die getoond werden als “slecht” bij het gebruik van tablets lijken me namelijk bij uitstek ook de houdingen waarmee we “vroeger” gewone boeken lazen.
Blijft natuurlijk overeind dat lange periodes van in dezelfde houding, op dezelfde manier uitvoeren van dezelfde soort handelingen het risico van RSI met zich meebrengen. Voor kinderen, maar ook voor volwassenen en senioren is het afwisselen van houding en activiteiten dus van belang, naast het sowieso aandacht hebben voor een goede houding. Laten we stoppen met het koppelen van zulke klachten aan populaire toepassingen of technologie. Dat is leuk voor de krantenkoppen of headlines op websites, maar zorgt er niet voor dat het serieuzer genomen wordt.