Gisteren was ik Maastricht op bezoek bij Frits Hoff van Edupaper.nl. Ik had Frits vorig jaar bij het Symposium ICT: DIDO? al eens horen vertellen over de verschillen ebook readers. Toen was me al duidelijk geworden dat hij er een heel realistisch beeld bij heeft, hij ziet de kansen en wil onderwijsinstellingen zover krijgen dat zij er mee aan de slag gaan, maar ziet ook de beperkingen van de huidige generatie apparaten.
Gisteren hebben we het niet alleen over die apparaten gehad, maar ook over de OLPC XO en de Asus EEE PC en hun mogelijke rol in het onderwijs. Voor mij was het ook een kans om die OLPC XO eens “in het echt” te zien en er even mee te spelen. En het was al snel duidelijk dat de OLPC XO en de EEE PC dan weliswaar in omvang op elkaar lijken, het zijn voor de rest twee heel verschillende apparaten.
Interface
Zo heeft de EEE PC een Linux interface die ook Windows gebruikers meteen bekend zal voor komen met applicaties (zoals Firefox, OpenOffice, Skype etc) die eveneens bekend voor zullen komen.
De OLPC XO heeft een heel eigen interface met een set applicaties die wel een veelvoud van functionaliteit biedt, maar toch duidelijk afwijkt van wat je van andere computers gewend bent. Het is echter geen speelgoed, maar een semi-volwaardige computer. Dat semi- moet je niet negatief opvatten, maar zowel de OLPC als de EEE PC kunnen wat rekenkracht, afmetingen van het beeld etc. natuurlijk niet op tegen een “volwaardige” laptop.
Ik denk dat we maar een nieuwe term moeten verzinnen voor zulle apparaten, termen als subnotebook doen ze tekort.
Gewicht
Ander opvallend verschil tussen de OLPC en de EEE PC is het gewicht. De OLPC is veel zwaarder en ik zou er ook niet graag lang mee rond lopen. En dat is jammer want het scherm van de OLPC kan omgedraaid worden en als een soort tablet scherm dichtgeklapt worden. Niet drukgevoelig (is weer een stukje duurder), maar wel met de mogelijkheid om te navigeren zoals je dat bij een ebook doet.
Beeldscherm
En het scherm van de OLPC is buiten in vol zonlicht veel beter te lezen dan dat van de EEE PC.
Voor een boek zijn al die schermen, zowel van de OLPC als de EEE PC en ook van de ebook readers die we er gisteren hadden, eigenlijk net wat klein.
Ik heb zelf goede ervaringen met het 12 inch scherm van onze tablet PC, Frits gaf aan dat je met 10 inch al voldoende zou hebben voor het lezen van een A4 pagina.
Toetsenbord en muis
Het toetsenbord van de OLPC is erg wennen. Dat van de EEE PC is ook niet erg groot, maar heeft tenminste nog knoppen zoals je dat van een laptop/computer al gewend bent.
De staat dan wel tegenover dat je de OLPC overal zou kunnen gebruiken omdat het toetsenbord waterdicht is.
De OLPC in het Nederlands onderwijs
We waren het er al snel over eens dat de OLPC XO niet geschikt is voor gebruik in het hoger onderwijs. Daar zou de EEE PC, bij voorkeur met een groter scherm en tablet functie, wel een rol kunnen gaan spelen.
Voor het basisonderwijs ligt dat anders. Frits is betrokken bij OLPC The Nederland, een grassroots groep die zich inzet voor het ook naar Nederland halen van de OLPC.
Dat blijkt helaas nog tegen te vallen omdat voor al deze apparaten het heel moeilijk blijkt om ze daadwerkelijk te pakken te krijgen. Waar je het voor de prijs in dit geval niet hoeft te laten om te zeggen “doe mij er maar een paar” is dat gewoonweg niet eenvoudig te realiseren.
En dat is jammer, want je bent nu aan een heleboel kanten aan het trekken: je moet subsidiegevers vinden (ok, voor minder dan anders maar toch), je moet de hardware te pakken krijgen en je moet onderwijsinstellingen zover krijgen dat ze er mee willen experimenteren. Dat laatste is immers het belangrijkste want het gaat er niet om om kinderen gewoon allemaal maar een OLPC te geven, je moet er natuurlijk wel iets zinvols mee doen in het onderwijs.
Ik weet het, dat klinkt alsof ik zeg dat je een probleem bij een oplossing moet gaan zoeken, en wellicht is dat ook wel zo. We hebben ons onderwijs namelijk nu op een bepaalde manier ingericht en je zult dan een stapje terug moeten doen en nadenken over hoe je dat zou willen inrichten als je niet uitgaat van een boek en een pen + papier.
Uitgevers
De content / lesmaterialen voor eBook readers en natuurlijk ook voor andere apparaten zoals de OLPC en de EEE PC moet natuurlijk wel door iemand ontwikkeld worden.
Op dit moment bevind zich dat proces in een opstartfase en is iedereen nog erg aan het leren. Duidelijk is al dat je op A4 wilt publiceren, niet op A5, maar dan moeten de schermen dus wat groter worden.
Ook het ontbreken van kleur in de eBook readers is nog iets dat de nodige aanpassingen vergt.
En natuurlijk de discussie over de prijs van elektronische uitgaven. Die ligt nu nog veel te hoog. Zie ook mijn post over gratis eBooks van een tijdje geleden.
Ik heb al vaker gezegd dat ik vind dat uitgevers naar een ander business model toe moeten om te kunnen overleven. En de opkomst van deze apparaten maakt dat nog duidelijker zichtbaar.
@Pierre,
Wanneer kan ik de EEE en OLPC gaan bewonderen in het ICTO lab
Heb je bij edupaper overigens ook nog met de verschillende ebookreaders kunnen spelen. Deze lijken mij namelijk nog interessanter dan de minilaptops.
Ik denk namelijk dat minilaptops door de opkomst van goedkope normale laptops steeds minder interessant worden voor het standaard gebruik door studenten. Waarom zou je als student ¤ 300,- gaan uitgeven aan een EEE als je voor ¤ 100 tot ¤ 150,- meer een normale laptop met meerdere functionaliteiten kunt krijgen?
Wel zie ik voor de minilaptops een rol voor speciale toepassingen. B.v. een student die op veldwerk is en op een onverwoestbare OLPC direct zijn onderzoeksgegevens kan intypen. Of een EEE die samen met een beamer in één tas uitgeleend kan worden voor colleges, presentaties e.d.
Dit is denk ik ook de reden dat wij niet teveel moeten wachten op content voor deze apparaten. Content lezen / bekijken is maar één van de vele functionaliteiten van (mini)laptop. Als deze niet beschikbaar is, dan kunnen wij deze of zelf ontwikkelen of alleen gebruik maken van de andere functionaliteiten.
Ook denk ik dat het voor uitgevers niet erg lastig zal zijn om content voor e-books te ontwikkelen. De content die nu in boeken staat is allemaal al een keer digitaal opgemaakt in DTP programma’s die volgens mij heel makkelijk naar een PDF bestand kunnen exporteren en met een klein beetje extra werk ook omgezet kunnen worden naar A5 formaat. Als hier veel vraag naar zal komen, dan zullen uitgevers dit vanzelf gaan doen.
Wat volgens mij nu nog het grootste probleem is, is dat ebookreaders nog te prijzig zijn om massaal aan te schaffen. En er daardoor nog niet voldoende vraag is.
Dat kleine beetje extra werk voor een uitgever is vaak een klein beetje extra teveel werk vrees ik. Je ziet uitgevers die idd dat beetje extra werk er in steken maar dan vervolgens het prijs en business model nauwelijks aanpassen. Andere uitgevers, met het NRC als mooi voorbeeld, doen een hele simpele conversieslag maar dan haal je dus niet de voordelen uit het feit dat het ebooks zijn … aangepaste navigatie met hyperlinks en aangepaste foto’s, grafieken enz zijn gewoon zaken die bij ebooks geregeld moeten zijn en een eenvoudige conversie naar A5 formaat voldoet dan echt niet.
Om het nog maar niet te hebben over uitgevers die die moeite wel doen en concluderen dat ebooks/content als html handiger werkt (leermateriaal en boeken zijn vaak als sgml/xml digitaal beschikbaar) .. html boeken werken niet of nauwelijks op een ebook reader.
Er blijft genoeg werk over
Ik denk dat er best een markt is voor de minilaptop tov de normale laptops. Als je alleen al kijkt naar hoeveel een laptop weegt en hoeveel ruimte deze inneemt en hoe dat verschilt met de Asus Eee pc, kan dit een reden zijn om voor de Asus te kiezen. Ook als je kijkt naar de functionaliteiten die de gemiddelde student echt nodig heeft (tekstverwerken, mail, browsen, film of foto’s bekjken, muziek luisteren) kom je een heel eind. Natuurlijk heb je ook studenten die meer van een laptop vragen, maar zeker in het basis- en voortgezet onderwijs zie ik veel toepassingsmogelijkheden.
Ik heb er zelf een sinds een maand en ik vind hem heel handig tijdens vergaderingen, conferenties en voor browsen als ik ’s avonds niet boven op mijn werplek wil zitten.