OpenEbooks zijn helaas niet echt open

Vorige week hoorde en zag ik het filmpje van de First Lady Michelle Obama over het OpenEbooks project dat in de VS van start gaat. Hij stond nog even op de “even verder induiken” lijst, en nu ik dat gedaan heb, ben ik er een beetje minder enthousiast over.

OK, eerst het “gegeven paard” deel: ja, natuurlijk is het super dat kinderen die anders géén of slechts beperkt toegang tot boeken (op papier of elektronisch) zouden hebben op deze manier meer toegang tot boeken krijgen.

Maar het filmpje hierboven zette me op het verkeerde been. Mevrouw Obama begint met boeken uit je jeugd die je je nu nog herinnert. Ik had daarbij ten onrechte verondersteld dat ze er dan ook vanuit ging dat je die boeken jaren later ook nog in je bezit had, dat je de verhalen nog een keer terug zou kunnen lezen of ze aan je eigen kinderen weer zo voorlezen.

Dat kan natuurlijk, maar niet met de boeken van OpenEbooks.

Anders dan dat de naam namelijk doet vermoeden zijn de elektronische boeken in het OpenEbooks project niet echt “open”. D.w.z. ze zijn voorzien van DRM en gebruiksbeperkingen. Elk kind kan 10 boeken per keer downloaden en een boek blijft 56 dagen leesbaar voordat het vernieuwd moet worden.
Niet iedereen krijgt zomaar toegang. Een leerkracht moet codes aanvragen waarmee kinderen toegang krijgen tot de applicatie. Geen code, geen toegang.

Dan toch even voor de duidelijkheid: er zijn meer projecten die elektronische boeken beschikbaar stellen als “open textbooks”. En in die gevallen gaat het wél om echt open boeken. Dus om boeken die iedereen kan downloaden, die hergebruikt mogen worden, aangepast (met bronvermelding), die je indien gewenst op papier kunt krijgen en die je in ieder geval voor de rest van je leven kunt en mag bewaren.

Kijk maar eens bij BCCampus of de Open Textbook Library of in de SURF Thema-uitgave over Open Textbooks