Er is nog veel uit te leggen over Creative Commons

Ik wil, het is zondagmiddag nog even weekend, toch nog even een wat oudere post/issue oprakelen: het gebruik van Flickr van foto’s die op Flickr staan met een Creative Commons licentie die commercieel gebruik door anderen toestaan. Flickr wil precies dat gaan doen: die foto’s commercieel hergebruiken en (o jee!) nee, daar krijgen de makers van die foto’s dan geen geld voor.

Technisch, formeel, juridisch, zelfs in de geest van de wet, absoluut toegestaan, legaal, sterker nog: het is de bedoeling dat dit kan.
Maar…als me iets duidelijk geworden is uit de reacties, dan is het wel dat het voor veel gebruikers van die licenties of van Flickr en vergelijkbare sites gewoon absoluut niet duidelijk is dat dit zo is.

Ik wil een aantal (delen) van de reacties op een van de sites die er over schreef, laten zien als illustratie van de meningen. Daarbij gaat het mij niet om de vraag of Jantje of Pietje het bij het rechte eind heeft, het gaat om de illustratie van gevoelens en meningen:

Natuurlijk mag je een cadeau dat je van je moeder krijgt meteen op marktplaats zetten en het geld houden, maar ik denk niet dat een moeder dat leuk vind. Er zijn betere manieren om dit in te voeren.. en of Flickr hier nu echt zoveel mee zal verdienen? Ik betwijfel het.

De Creative Commons Licentie om zonder vergoeding je foto’s commercieel te laten gebruiken is zeker NOOIT in het leven geroepen om grote corporaties van te laten profiteren. Integendeel! Hij is bedacht door mensen die het goed bedoelen maar wel heel naïef zijn, vanuit een of ander verwaterd idealistisch “gemeenschapsgevoel”. De grondgedachte is geweest: laat de kleine luitjes hier onderling financieel wat beter van worden: elkaars gratis foto’s verkopen en het geld mogen houden! Een “aansporing tot verhoogde creativiteit”, zoals ik het ergens verwoord heb gezien. Ook de mensen die zo’n licentie aan hun foto’s hangen geven blijk van grote naïveteit. Want je kunt wel op je tien vingers natellen dat een machtige corporatie tenslotte met gespreide klauwen op je gratis fotootjes neerdaalt, ha een lekker hapje wat daar voor het oprapen ligt, pak mee.

Een ander buit uw foto’s commercieel uit en je kunt naar je centen fluiten. Flickr mag dan van Yahoo zijn dat dan weer eigendom is van microsoft.

Zoals ik al zei; legaal. Maar netjes is het in elk geval niet. Flickr heeft immers alle gegevens om ook deze fotografen netjes een vergoeding te geven

Ik heb me zitten afvragen waar het nou eigenlijk fout gegaan is. Is het gewoon dat mensen het princiep van een licentie niet snappen? Ik vrees dat ook de CC-handleidingen die er zijn hier namelijk niets aan gaan veranderen

Ik denk ook dat het veel meer richting de “het is van mij” discussie gaat die ook bij de inmiddels berucht selfie van de aap hiernaast speelt.
Zo van, “ik heb het gemaakt, dus alleen ik mag er zomaar geld aan verdienen”, of “ik heb het gemaakt, dus het is mijn eigendom en daar moet iedereen vanaf blijven” of in ieder geval “die commerciële rakkers moeten er vanaf blijven”.

Maar waar ik nog géén antwoord op heb, is hoe we die gevoelens voor auteursrecht en die feitelijke misverstanden rond Creative Commons uit de wereld kunnen helpen. Want als we toe willen naar (meer) Open Onderwijs en Open Onderwijsmaterialen, dan lijkt me dat wel een noodzakelijkheid.