Let op! Dit is geen bericht waarmee ik wil klagen over Arriva, de NS of welke vervoerder dan ook. Dit is een bericht waarmee ik mijn verbazing onder woorden probeer te brengen als het gaat over de rol die ict geletterdheid in het dagelijkse leven (b)lijkt te spelen op basis van ervaringen van de afgelopen dagen.
Vanochtend zat ik voor de 4e keer deze week in een gloednieuwe VDL bus van Arriva op weg van mijn woonplaats naar het station in Venray/Oostrum. Gisteren had ik al geconstateerd dat het met name voor de buschauffeurs op in ieder geval mijn lijn 80, een zware week was tot nu toe. Wat context: ik rij op en neer naar het station in buslijn 80. Die rijdt tegenwoordig van Deurne, via het station in Venray/Oostrum, door naar Horst en dan Venlo. En weer terug. Voorheen was het lijn 27, die tussen Deurne en Venray/Oostrum reed. Daarbij ging die dan ook nog door Heide en Ysselsteyn, dat is nu niet meer. Voor Horst had je dan lijn 28 nodig. In Venray zelf is de route van de bus gewijzigd zodat daar de lijn 80 op andere plekken stopt dan voorheen lijn 27. Ik heb nog even geen idee van welke andere lijnen er in Venray nog meer gewijzigd zijn, maar het zijn er blijkbaar nogal veel.
Want waar mijn busreis zo ’s ochtends vroeg (ik stapte normaal om 7:25 in Deurne in, nu om 7:15 uur) eigenlijk heel soepel en rustig verliep, de bus kwam bij een halte, stopte, mensen stapten in en uit, de bus ging weer verder, is dat deze week heel anders. Het aantal mensen dat instapt om te vragen of deze bus naar “die en die” plek ging, mensen die een halte gemist hadden, op de verkeerde (lees: de tot deze week gebruikelijke) plek stonden te wachten is enorm.
Waar ik vorige week al online uitgezocht had hoe mijn reis dan zou moeten verlopen, hoe laat hij zou vertrekken, geconstateerd had dat de online routeplanners “mijn” halte op de heenweg nog niet kenden (nog steeds niet, ondanks een melding bij Arriva afgelopen zondag), blijken veel mensen op pad te gaan zónder zo’n voorbereiding.
Eigenlijk niet heel gek, want dat bleek blijkbaar anders ook gewoon te werken. Maar is de informatievoorziening online al niet helemaal foutloos, offline is hij nog minder compleet. De foto bij dit bericht is van “mijn” bushalte vanochtend. Afgelopen maandag zat er nog geen dienstregeling van lijn 80 in het display, die is er pas maandag in de loop van de dag (na het ingaan van de dienstregeling) ingevoegd. Het is echter de verkeerde dienstregeling, het is die de andere kant op (“Deurne station”). Het bovenste bordje geeft lijn 80 nog niet aan, maar noemt nog lijn 27. De buschauffeurs hebben geen eenvoudige mogelijkheid in de bus om voor reizigers met vragen snel op te zoeken hoe ze moeten reizen, welke bus ze moeten hebben, waar en wanneer die vertrekt. Ze zijn nu weer, net als vroeger, in hun hoofd informatie aan het opbouwen over hoe de verschillende routes lopen en dat duurt nog wel even. Mijn bus vanochtend stopte overigens bij het verkeerde perron (de “oude” plek) waardoor de groep reizigers die met hem mee wilden (en wel goed stonden) hem bijna mis liepen.
De nieuwe bussen blijken enorm geavanceerd, maar de lampjes en meldingen op het dashboard zorgen nog voor grote verwarring. Temeer omdat de bussen nog wat kinderziektes blijken te hebben, vooral met deuren die niet goed sluiten (weet ik dan inmiddels alweer). Hoe dat op te lossen is zo te zien nog vaak een raadsel voor de chauffeurs. De handleiding komt er af en toe letterlijk aan te pas.
Zoals gezegd, deze blogpost is geen “mopperen op”, het was voor mij een eye-opener (voor zover dat nodig was) dat ict-geletterdheid geen “leuk als je met ict om kunt gaan” meer is. Informatievaardigheden, het kunnen bedienen van complexe (geautomatiseerde) systemen, het is nodig als je buschauffeur ben of als je simpelweg met de bus wilt.
Kunnen we natuurlijk nog een mooie discussie voeren of dat wel wenselijk is. Gegeven is echter dat het werkelijkheid is. Ik ben het er ook helemaal mee eens als iemand stelt dat het ook betekent dat we systemen te complex ontwikkelen. En ook dat is dan mede het gevolg van het gegeven dat waarschijnlijk ook de besluitvormers, opdrachtgevers en bestuurders op dit gebied ook niet weten wat we zouden mogen/moeten eisen van systemen op dit gebied. Nog een reden erbij om in het onderwijs op zijn minst bij de vragen en uitdagingen op dit gebied stil te staan, ook als we de antwoorden er op nog niet paraat hebben.