Kunnen we besluiten allemaal RIS te ondersteunen?

Eigenlijk maakt het niet uit, of je nou docent, student, consultant of onderzoeker bent. Als je documenten samenstelt, dan maak je haast altijd gebruik van materialen van anderen. En dan hoor je gewoon aan bronvermelding te doen.

Nou is dat op een weblog vaak eenvoudig: je voegt een linkje in en klaar. Maar in rapporten of artikelen is dat niet zo heel handig. Daar is het gebruikelijk dat je op de plek in de tekst waar de verwijzing relevant is, een tekstuele verwijzing opneemt in de vorm van auteur + jaartal en dan onder aan het rapport/hoofdstuk/artikel via een uitgebreidere beschrijving van de bron de doorverwijzing opneemt. Dat kan volgens een aantal afspraken, een heel bekende daarbij is de APA.

De reden waarom dat lang niet altijd gebeurt is eigenlijk heel simpel. Het bij elkaar zoeken van de benodigde informatie daar voor en het correct opnemen van de beschrijving van de bron is best veel werk. Sinds mijn promotieonderzoek [zotpressInText item=”{9M8G5F63}” userid=”325740″] heb ik me één ding heel erg aangeleerd: als ik interessante bronnen tegen kom, dan stop ik die meteen in een referencemanager. Tijdens mijn promotietraject deed ik dat in Endnote, prima als je niet veel bronnen hoeft te delen. Daarna heb ik een tijdje Mendeley gebruikt, mooie online omgeving beetje prijzig als je met groepen werkt. Sinds een tijdje werk ik (weer) met Zotero, niet zo schitterende webinterface, maar gratis en krachtig. En met een goed werkende WordPress plugin.

Waarom een referencemanager? Nou, omdat je dan bij het vinden van de bronnen de informatie over die bronnen één keer goed vastlegt en daarna elke keer als je die bronnen nodig hebt daar weer gebruik van kunt maken. Dan kun je tijdens het typen in Word gewoon even zoeken naar de bron en die als verwijzing in laten voegen in het document. Met aan het einde van het document een nette lijst met de bronnen. Maar ja, dan moet je dat dus wel de eerste keer goed doen. En vaak is ook dat nog heel wat werk.

Waarom? Nou, omdat veel rapporten niet voorzien zijn van de juiste metadata. Niet in de PDF zelf (waar Mendeley ze vandaan probeert te halen) en niet in aparte bestanden, zoals je gelukkig wél vaak vindt bij repositories van uitgevers. En dan moet je dat zelf invoeren. Soms gaat dat snel, soms moet je echter lang in de PDF zoeken naar de info. En soms is het gewoon veel typewerk, zoals bij [zotpressInText item=”{SXR5SF53}” userid=”325740″ etal=”yes”] waar in de colofon één redacteur en 10 auteurs zijn opgenomen. Je kunt dan volstaan met alleen “SURF” als auteur, maar dat is uiteraard niet helemaal correct. En als iedereen die naar het rapport wil verwijzen het zelf moet opzoeken en invoeren, is dat niet alleen vele malen onnodig werk, de kans op verschillen in de manier van verwijzen is ook heel groot.

Het ontnuchterende van het geheel was overigens dat toen ik ging zoeken naar een “goed” (lees: compleet) record van mijn eigen proefschrift, ik die ook niet kon vinden. Nou kan Zotero prima overweg met DOI. En als ik die invoer dan krijg ik een redelijk complete entry terug. Maar dan in de vorm van “artikel in een journal”, niet als proefschrift, zonder samenvatting, vermelding van de universiteit, met zowel mijn voorletters als voornaam. Niet compleet dus.

Daarom bij deze alvast even als RIS-bestand voor wie hem wil hebben.

Het voordeel van een referencemanager en een plugin voor WordPress is overigens dat de “in text” verwijzing hierboven, met één stukje code zijn aan te vullen met de lijst van die bronnen:

Bronnen
[zotpressInTextBib userid=”325740″ cite=”yes”]

En nou is dit lijstje niet zomaar een lijstje. Want achter elke entry staat namelijk “(CITE)” met een link erachter. En dat scheelt *jou* weer een heleboel typewerk als jij die bron wil gebruiken. Want als je daar op klikt, dan wordt er automatisch een .RIS bestand aangemaakt en gedownload. Elke zichzelf respecterende referencemanager zal daarmee overweg kunnen. Zonder dat ik daar iets extra’s voor hoef te doen, al moet ik natuurlijk er wel voor zorgen dat de verwijzing goed en compleet in mijn Zotero bibliotheek zit.

Vraag
Mijn vraag dus: kunnen we er allemaal voor gaan zorgen dat onze downloads van rapporten e.d. (alles waarvan je denkt dat een onderzoeker die kan/wil/zal gebruiken) voortaan standaard voorzien worden van zo’n link?

Ik denk dan met name ook aan organisaties die veel van dit soort rapporten produceren, zoals SURF (via hun Kennisbank) en Kennisnet. Maar natuurlijk ook wijzelf als hogescholen en universiteiten. En sites als de HBO-Kennisbank.

Dat zou heel veel tijd bij heel veel mensen besparen!

p.s. ik weet het, eigenlijk zouden we dan ook allemaal zoiets als DOI moeten gaan gebruiken, maar ik ben met één ding tegelijkertijd al even tevreden.