Een flexibele en persoonlijke leeromgeving

SURFnet presenteert vandaag de notitie “Een flexibele en persoonlijke leeromgeving, van losse bouwstenen naar één geheel; een verkenning“. In de samenvatting wordt het doel van de notitie omschreven als: “deze notitie beschrijf de kaders en componenten voor een flexibele en persoonlijke leeromgeving en mogelijkheden om deze componenten te integreren. Het vormt de basis voor verdere discussie, afstemming en samenwerking tussen instellingen en leveranciers”.

Zoals veel publicaties over leeromgevingen gaat het ook in deze notitie direct over componenten en hun functie in het onderwijs. Verwacht dus geen uitgebreide beschouwingen over de te verwachten veranderingen in het onderwijs de komende jaren. Uitgangspunt van de notitie is dat flexibilisering en personalisatie belangrijke trends zijn in het onderwijs en dat dat invloed heeft op de digitale leeromgeving van de student. De verschillende componenten van de leeromgeving (communiceren, samenwerken, organiseren van leren, toetsen, stage en afstuderen, inleveren en beoordelen van opdrachten, video, onderwijsprocesbegeleiding, beheren en gebruiken van studentinformatie, roostering, leermaterialen ontwikkelen beheren en delen, learning analytics) worden elk kort beschreven.
Veel ruimte in de notitie (en de bijlage) is er voor standaarden, een logische component als je de andere componenten wilt koppelen. Ook staat de notitie stil bij de drie verschillende vormen van integratie die er te onderscheiden zijn: visuele integratie, gegevensintegratie en systeemintegratie.

In onderdeel vier van de notitie worden uitdagingen genoemd voor de digitale leeromgeving van de toekomst:

1. zijn de basissystemen op orde?
2. wordt er vanuit een architectuurvisie gewerkt?
3. is helder welke applicatie in welke functionaliteit voorziet?
4. wordt er gewerkt met standaarden?
5. is er aandacht voor beheer en bestuur van de leeromgeving?
6. is de instelling klaar voor een digitale leeromgeving?

Bij die laatste uitdaging gaat het ook nu weer om heel technische aspecten:

De vraag of de instelling weet welke rol een leeromgeving in hun onderwijs moet spelen, de mate van personalisatie, vrijheid voor studenten, rolverdeling tussen de verschillende actoren etc. lijkt me hier echter zéker zo relevant voordat je begint aan de keuze voor, selectie van of implementatie van een flexibele en persoonlijke leeromgeving. En dat zou mijn boodschap zijn in aanvulling op het onderdeel “tot slot”: een visie op een digitale leeromgeving van de toekomst vergt een visie op het onderwijs van de toekomst dat je wilt gaan aanbieden!

Kortom, de notitie legt, zoals beoogd, een basis. Het laat (beknopt) zien welke componenten systeemontwikkelaars, icto-mensen, leveranciers en SURF/SURFnet onderscheiden binnen een digitale leeromgeving. De uitdaging is nu om dit ook te koppelen aan het vocabulaire van onderwijsontwikkelaars.