Frankrijk voert verbod in op gebruik Data Analytics op de Rechtspraak

Met dank aan een retweet door Ionica Smeets van een tweet van Marco Haan die op zijn beurt weer Jenna Bednar aanhaalt die verwijst naar dit bericht op artificiallawyer.com.

Het bericht is eentje om over na te denken: in Frankrijk worden uitspraken van rechtbanken en gerechtshoven gedeeld als open data. In Nederland is dat voor zover ik weet ook zo.

Die uitspraken worden tot op een bepaald niveau geanonimiseerd.  Maar er de naam van de betrokken rechter is er wél gewoon in te vinden.

Dat die uitspraken gewoon voor iedereen te vinden zijn is goed in een rechtstaat. Je moet immers kunnen nalezen welke besluiten in de genomen zijn in bepaalde zaken en wat de redenatie is. Die jurisprudentie (het geheel van uitspraken van rechters) is een belangrijk onderdeel van

Zoals rechtspraak.nl zegt “Jurisprudentie vormt een aanknopingspunt voor de rechtspraak in latere, soortgelijke gevallen. Als een wetswijziging of nieuwe wetgeving in werking treedt, blijft de jurisprudentie bestaan. De rechter zal dan beoordelen of de bestaande jurisprudentie kan worden gebruikt bij de toepassing van de nieuwe of gewijzigde wet. Als dit niet het geval is, ontstaat er nieuwe jurisprudentie”

Maar niet alleen rechters gebruiken jurisprudentie, ook advocaten. Om voor of tegen een zaak te pleiten. Dat bestuderen van die jurisprudentie kost veel tijd. En niet elke rechter zal altijd hetzelfde reageren op bepaalde jurisprudentie (het zijn mensen, geen machines). Dus zou het dan niet handig zijn als je op basis van data analyse van eerdere uitspraken van een rechter kunt inschatten welke jurisprudentie in een bepaalde situatie tot bepaalde conclusies en uitspraken van de rechter leidt?

In Frankrijk hebben ze nou besloten dat ze dat geen goed idee vinden. Of eigenlijk zelfs dat ze het een slecht idee vinden. Eentje waar je maximaal 5 jaar de gevangenis voor kunt ingaan. Er blijkt nog wat discussie te zijn over hoe ver je mag gaan (de conclusie “je mag de conclusies alleen niet publiceren” versus “je mag de data analyse helemaal niet meer uitvoeren” maakt nogal een verschil), daar is nog geen jurisprudentie over.

Natuurlijk, je wilt rechters beschermen, maar dat lijkt me ook te gelden voor de mensen die terecht staan. Dat zijn niet altijd slechteriken of criminelen die zo onder hun verdiende straf proberen uit te komen. Daarom wat mij betreft eentje om over door te denken.