Onderzoeksconferentie 2016

watwerktwelwatwerktnietVandaag was ik voor het eerst bij de Onderzoeksconferentie, georganiseerd door Kennisnet en NRO. Het was een super intensieve dag met 3 thema-keynotes, 1 afsluitende keynote, 15 pitches van 5 minuten elk, 1 opening en 1 sessie over de kennisrotonde. Daarnaast ruim tijd om te netwerken met nieuwe bekenden, oude bekenden, oud-collega’s en een binnenkort nieuwe collega.

Ik heb veel tweets verstuurd vandaag, met foto’s en zonder foto’s. Ze zijn te vinden onder de hashtag #ictwerkt samen met heel veel andere tweets.

Er is al het nodige te vinden: Wilfred Rubens was er niet bij vandaag, maar maakte op basis van de tweets én het liveblog van Dennis de Vink (aanrader!) een samenvatting. Ook Marijn van den Dool heeft een blogpost online staan, bij Rob van der Ploeg staan twee video-interviews online (hier nog eentje) en ook Don Zuiderman staat een uitvoerige samenvatting.

Zelf ga ik geen poging doen om compleet te zijn in mijn verslag, maar ik zal hieronder een aantal van mijn tweets van vandaag selecteren als een ruwe samenvatting. Er is ook een boekje gemaakt naar aanleiding van de verhalen van vandaag. Dat boekje is hier te downloaden. Het bevat niet de verhalen van alle sprekers (slechts een kleine selectie), dus ik hoop dat er meer presentaties beschikbaar komen. Soms zijn schema’s, overzichten, verwijzingen etc. toch wel handig en interessant om terug te kunnen kijken.

Vandaag is er ook een tweede publicatie gelanceerd die eveneens digitaal beschikbaar is. Dat is een inspiratieboek over mbo’s (ik moet het nog lezen, dus veel meer kan ik je er nog niet over vertellen) en is hier te downloaden.

Goed, verder met de tweets:

In omgekeerde volgorde (van nieuw naar oud) en met het excuus dat ik niet 100% dekkend ben voor alle sessies. En als het aantal tweets naar het einde toe kleiner wordt, dan komt dat waarschijnlijk doordat het inmiddels bijna middernacht is op het moment dat ik dit bericht samenstel.

De eerste tweet komt niet eens van mezelf:

Ik vind het een goede samenvattende conclusie voor vandaag.

Afsluitende keynote

De laatste keynote van Margriet Sitskoon was interessant, maar de aantal “ik ga het jullie laten ervaren door het te laten doen” momentjes waren voor mij wat veel.  Maakt niet uit, hieronder nog een paar highlights:

Een langlopend onderzoek waarbij de vraag of kinderen tijdens het experiment in staat waren om van de marshmallow af te blijven (dus of ze beloning konden uitstellen) beter voorspellend was voor hun toekomstig succes dan de Amerikaanse equivalent van de cito-toets.

Geen verrassende conclusie als het goed is, blijkt ook uit bv onderzoek naar het puberbrein. We hebben als ouders echt nog wel een functie.

Bekend experiment: zie je wel “alles”?

Er werd ons wél gevraagd naar alle andere (ongemerkte) veranderingen, maar niet naar de aap op de stoel in het “making of” filmpje.

Grappig was/is dat er een hele site blijkt te bestaan met varianten op het oorspronkelijke filmpje hierover. Zie de tweet van Karin:

https://twitter.com/karinwinters/status/743078885970051073

Tja, en dan een uitspraak waar veel mannen in de zaal iets van herkenning in vonden:

Themaronde focus leraar

Mooie samenvattende tekening van Erik Woning naar aanleiding van deze sessieronde:

Bij de pitch over leren programmeren in het basisonderwijs, waren dit een aantal van de conclusies:

Tips:

En voorlopige bevindingen:

Onderzoek van Inge Molenaar naar Snappet:

https://twitter.com/martijndewinter/status/743066921805975552

Interessante verdiepende analyses over of goede of slechte leerlingen uitgedaagd worden door adaptieve opdrachten en hoeveel ondersteuning zij krijgen bij niet-adaptieve versus adaptieve situatie.

De inleidende thema-keynote van Jan van Tartwijk was interessant én heel grappig en goed gebracht!

Jan gebruikte een variant op de zone van naaste ontwikkeling om uit te leggen hoe je leraren / docenten wél aan het veranderen krijgt. Hij legde ook uit dat de wijze waarop ze op hun huidige plek gekomen waren bepalend was voor hoe moeilijk voor hen innovatie was. Goed om te onthouden dus als je ze in beweging wilt krijgen!

Ook hier, adaptieve expertise versus alles routinematig doen. Het ene zorgt voor blijvend hogere kwaliteit, het andere kan ook leiden tot daling in de tijd.

Themaronde focus leerling

Bij gebruik van digitale portfolio’s is autonomie belangrijk, maar niet zaligmakend:

Vandaag is meerdere keren duidelijk gemaakt dat de leraar / de docent ook bij leren met ict een belangrijke rol speelt:

Term die vaker terug kwam: “deliberate practice”:

Leuk is niet altijd beter of goed genoeg!

Leren op maat leek bij Liesbeth Kester even gelijk gesteld te worden aan instructie op maat, maar dat bleek gelukkig niet zo te zijn.

Ook hier weer mooie tekening van Erik!

Kennisrotonde

De Kennisrotonde kan helpen bij het vinden van antwoorden op  kennisvragen uit het onderwijs. Daarbij kan het zo zijn dat ze redelijk snel een antwoord hebben. Het kan ook zijn dat ze concluderen dat de literatuur gewoon nog geen antwoord op heeft. Het dan laten onderzoeken van die vraag is een optie.
Check: https://www.nro.nl/kennisrotonde/

Themaronde focus digitaal leermateriaal

Rachel Plak gaf toelichting bij onderzoek waaruit bleek dat stressgevoelige kinderen (bv net iets te vroeg geboren kinderen) het gebruik van digitale prentenboeken beter werkt dan gewone tekstboeken.

Een van de conclusies van Adrie Visscher naar aanleiding van onderzoek naar het gebruik van Snappet:

Het onderzoek is ook te vinden online:

Antoine van den Beemt gaf toelichting bij het onderzoek waar je inmiddels vast wel al gehoord hebt (over de vraag hoe ict wordt gebruikt in de klas), zie anders de link in de tweet hieronder.

Erik Woning heeft van elke sessie een overzichtstekening gemaakt.

De keynote voor het eerste thema was van Ton de Jong die op interessante wijze toelichting gaf bij Golabz.

 

De opening van de dag was aan Toine Maes:

En dat was mijn onvolledige selectie tweets van vandaag. Het was een interessante dag. Helaas meer stof tot verder uitzoeken of onderzoeken dan er (nu) tijd is. Maar zondermeer geslaagd.

Vanuit mijn rol binnen het iXperium ben ik in directe zin zelf zeker geïnteresseerd in het onderzoek naar programmeren in het po. In het verhaal van Jan van Tartwijk zat weer een heel duidelijke uitleg van de blokkades die leraren vaak hebben bij innovatie. En die leraren willen we juist laten innoveren. De balans tussen autonomie (waar mogelijk) en begeleiding (waar nodig) zoals Jorrick Beckers die aanstipte, is er ook eentje om te onthouden. Dat bevestigd werd dat het niet altijd genoeg is dat leerlingen iets “leuk” is mooi meegenomen, maar het zal nog even een gevecht worden voordat dat bij iedereen tussen de oren zit. Dat digitale prentenboeken niet alleen maar slecht zijn (je hoort namelijk vooral berichten over situaties waarbij lezen van papier beter zou zijn dan digitaal), was verhelderend. En de meer verdiepende onderzoeken naar verklaringen voor verschillen gevonden bij het gebruik van adaptieve software geven aan dat onderzoek op dit gebied volwassener wordt.

Hoe dan ook, Kennisnet en de NRO zijn er in geslaagd een mooie verzameling sprekers bij elkaar te brengen en dat trok terecht veel (750) bezoekers. Ik ben er als het even kan volgend jaar gewoon weer bij.