Aan de slag met kopertape en paper circuits #2

Laat ik beginnen met de breed gedragen constatering dat het werken met paper circuits toch nog best heel wat moeilijker is dan dat je zou denken als je de filmpjes die online staan ziet. Wat dat betreft is het ook maar goed dat ik 5 rollen van 30 meter besteld heb, want er zal nog wel wat tape “verbruikt” worden.

Maar…de opmerking dat ik natuurlijk na het weekend ook wel een paar voorbeelden wilde hebben om te laten zien, was voldoende stimulans om te volharden.

Ikzelf was er voor het debuggen, als mensen een voorbeeld zoeken van een debug-activiteit die niet met programmeren te maken heeft: laat leerlingen met paper circuits aan de slag gaan! 😉

Ik weet zeker dat ze dan ook leren om nauwkeurig te werken en planmatig te werk te gaan. Want als je niet nauwkeurig bent, dan is je stroomkring al bij de eerst bocht onderbroken en als je niet planmatig te werk gaat bestaat je project vooral uit frustratie om led lampjes die verkeerd om zitten of stroomkringen die niet sluiten.

Maar natuurlijk is het ook gewoon leuk. Waar Marit meteen aan het tekenen sloeg en begon met een mooie voorkant, dacht Niek na over parallelschakelingen van ledjes met aparte knopjes per led en combineerde Josine bestaande kaarten met ledjes en zorgde voor batterijhouders (van papier).

De kopertape die we hebben blijkt tweezijdig te geleiden, dat is handiger dan tape die alleen aan de bovenkant geleidt. Het vastplakken van leds met plakband blijkt niet zo handig, het contact is minder sterk dan nodig, beter is het om ook daar kopertape te gebruiken.

Voor de tweede tekening van Marit hadden we wat ingewikkelders in gedachte.

Ze had een tekening gemaakt van 2 vuurvliegjes. De lichtjes in hun achterwerk moesten natuurlijk aan en uit gaan. We wilden dat dit automatisch zou gebeuren, dus moest er een ATtiny85 aan te pas komen.

De schakeling en constructie was een stuk ingewikkelder omdat we nu 2 knoopcelbatterijen nodig hadden (2x3V) en omdat ik toch een paar kabeltjes moest solderen aan te ATtiny85 zodat die verbinding kon maken met de kopertape.

De schets en het uiteindelijke resultaat van binnen:

Niet helemaal zo mooi en netjes als we hem hadden willen hebben. De 2 leds waren eerst in serie aangesloten, maar dat bleek niet te werken, in parallel ging het wel. Ook moest ik nu best wel heel erg hard op de “schakelaar” drukken om het geheel te laten werken voor het filmpje.

Nou ja, het werkte en omdat het zondagavond was, was het daarmee een mooie afsluiter van het weekend.

p.s. Als het gaat om vragen als “moeten kinderen/leerlingen/studenten leren programmeren?”, “moet een leerkracht kunnen programmeren?”, “is programmeren noodzakelijk voor computational thinking?” zijn paper circuits een mooie casus voor wat betreft de antwoorden:

Zo’n 60-70% van hun energie terwijl ze bezig waren ging in het creatieve proces zitten. Het nauwkeurig werken en debuggen was een nuttig bijproduct waar ik ze uiteraard wel op gewezen heb tijdens het oplossen van problemen. Dit is een voorbeeld van aanleren van CT vaardigheden zonder dat zij moesten programmeren. Betekende overigens wel dat ikzelf het programmeerwerk voor ze moest doen. Deze keer heb ik vooral een behoefte gecreëerd. Want als ik een volgende keer zou vragen “zou je nu ook zelf de ledjes willen kunnen programmeren en er bv voor zorgen dat ze niet gelijk knipperen?” dan weet ik het antwoord al.
Het gaat er niet om dat kinderen leren programmeren om daar later hun beroep van te maken. Ik ben ook geen programmeur, ik ben onderzoeker. Als ik alle situaties zou moeten opschrijven waarbij het kunnen programmeren mijn leven gemakkelijker gemaakt heeft, dan heb ik heel wat meer ruimte en tijd nodig.

Natuurlijk, het is een “n=1 familie” casus, dus vast niet generiek. Maar bekijk het van de andere kant: dat het leerzaam was doet er mij in dit geval niet eens zo veel toe, het was gewoon een leuk ding om samen te doen. En dat is ook heel wat waard in een tijd waar ouders en tieners hun smartphone en tablet bijna niet meer los lijken te kunnen laten.