Alle muziek gratis?

Naar aanleiding van de verschillende berichten over het onderzoek van de consumentenbond naar sites waar je MP3-bestanden kunt kopen (zie bijvoorbeeld Nu.nl) ben ik ook eens op MP3 Search gaan kijken.
En ik moet zeggen, ik heb er tamelijk dubbele gevoelens aan overgehouden.

Mijn eerste reactie was “wauw, wat een lage prijzen”. Voor nog geen euro (90 cent om precies te zijn) koop je de MP3’s van Songs About Jane van Maroon 5 om maar een willekeurig voorbeeld te noemen. Dat is geen geld. En dan heb ik legale examplaren, hoef niet het hele internet af te zoeken naar, ik kan als ik ingelogd ben alle track op lage kwaliteit beluisten om te kijken of ik het wat vind. Perfect dus.
Toch heeft de site een aantal dingen tegen zich:
De .ru extensie is er een van. De enige sites die ik ken met die extensie zijn betrokken bij zaken die niet helemaal legaal zijn. En daarnaast is het inderdaad “geen geld”. Want stel nou dat 80% van de opbrengst daadwerkelijk naar Maroon 5 zou gaan. Ik denk dat het keer op keer weer kunnen beluisteren van hun muziek me wel wat meer waard zou zijn dan dat. Maar daar komt bij dat ik over die afdracht geen informatie heb. Dus wie weet gaat er zelfs maar 10% van die 90 eurocent naar Maroon 5 of helemaal niets.

Nee, dan zijn de 99 dollarcent die een track nu op iTunes moeten kosten voor mijn gevoel in ieder geval “eerlijker”. En daar weet ik ook zeker dat een deel van het geld ook bij de artiest terecht komt.

Gratis muziek
Ook de MP3-bestanden die ik via iTunes kan kopen kan ik niet gebruiken bij de korte filmpjes die ik de laatste tijd regelmatig maak. Het vinden van muziek daarvoor kost ontzettend veel tijd. Da is overigens ook de reden waarom je (nog) geen filmpjes van mijn vakantie in de UK online hebt gezien. De muziek die daarbij gebruikt is, maakt online plaatsen niet mogelijk.
Als je de filmpjes van afgelopen weekend bij de menwedstrijden in Deurne helemaal bekeken hebt, dan heb je een aftiteling aan het eind gezien. De muziek die daar onder staat is afkomstig van Opsound, een site waar Johan Oomen me via de mail op wees (bedankt Johan!).
Opsound is zo’n site die er wél voor zorgt dat je goed weet wat je met de muziek die ze er hebben staan mag doen. Al moet ik zeggen dat ik verbaasd was toen ik las dat blikbaar volgens de Creative Commons 2.0 licentie, videofilmpjes die gebruik maken van muziek ook als afgeleid werk gezien kunnen worden. Al denk ik dat je bij mijn filmpjes zou kunnen discussiëren of het hier over “the synchronization of the Work in timed-relation with a moving image” gaat. Want het is niet zo dat de gebeurtenissen in het filmpje en bepaalde momenten in de muziek op elkaar afgestemd zijn zoals wel het geval is in films of (vaak) bij muziek die in TV-programma’s gebruikt wordt.

Hoe dan ook, ik heb er geen problemen mee de filmpjes onder dezelfde licentievoorwaarden beschikbaar te stellen, het noemen van de artiest vind ik ook meer dan logisch. Prima plek voor muziek dus. En zonder de discussies over waar mag ik het wel of niet voor gebruiken die je bij “podsafe” muziek nog kunt hebben.

Nog meer gratis muziek
Via de opsound-website kwam ik bij soundtransit, een schitterende site die wellicht ook voor podcasters wel heel wat interessante geluidsfragmenten bevat. Soundtransit is zoals ze zelf zeggen “a collaborative, online community dedicated to field recording and phonography. On this site, you can plan a sonic journey through various locations recorded around the world, or you can search the database for specific sounds by different artists from certain places.”

Je kunt een “reis” boeken tussen verschillende steden op de wereld en krijgt dan een route met allemaal verschillende geluidsbestanden van veelal heel dagelijkse gebeurtenissen. Zoals bijvoorbeeld deze afwas in 4 minuten (MP3-bestand, 5MB) of deze inzending van Gijs Gieskes van het afsteken van vuurwerk in Geldrop (MP3-bestand 5MB).

De bestanden zijn helaas overigens alleen voorzien van plaatsnamen en landen en worden dus niet, zoals je tegenwoordig haast automatisch zou verwachten, op een interactieve wereldkaart geplaatst.

Gratis video
Als bronnen voor gratis video noemde Johan in zijn mail The Open Video Project, Internet Archive (uiteraard) en BIRTH Of TV war het Instituut voor Beeld en Geluid waar Johan voor werk ook partner in is.

Het Open Video Project is duidelijk gericht op het beschikbaar stellen van video waar je niet alleen online iets mee kunt. De video’s worden als MPEG-1 of MPEG-2 beschikbaar gesteld en lenen zich dus ook voor het vertonen op een TV. Het is van de drie sites ook de enige waarbij ik het gevoel had ook recenter materiaal (een paar jaar oud) te kunnen vinden.
En dat vind ik wel een beetje het probleem met de andere sites. Leuk (en ook best belangrijk) dat de video’s van voor mijn geboorte nu voor altijd beschikbaar zijn, maar waarom kunnen we dat niet ook regelen met de uitzendingen van de publieke omroepen in Nederland?

Betalen of gratis?
Ik snap dat niet alles gratis kan zijn. En dan heb ik het niet alleen over de benzine, maar ook voor film en geluid zal in bepaalde gevallen betaald moeten worden.
Maroon 5 is een band die er voor gekozen heeft hun muziek alleen tegen betaling beschikbaar te stellen. Dan kan ik er voor kiezen daar geen gebruik van te maken of om wel te betalen.
Andere artiesten kiezen er voor om muziek wél gratis beschikbaar te stellen, meestal met bepaalde gebruiksvoorwaarden. Bijvoorbeeld dat je de muziek niet commercieel mag hergebruiken (zonder een aanvullende licentie af te sluiten). Ook prima.
Films maken kost vaak enorm veel geld. Als dat geld van private investeerders komt, dan moet dat terugverdiend worden. Logisch dus dat ik dan voor een DVD of bezoekje aan de bioscoop moet betalen.
Programma’s van de publieke omroepen worden betaald. Niet door private investeerders, maar door ons, de belastingbetalers. Nog een keer geld vragen voor het vaker bekijken achteraf is als het heffen van tol op een weg die volledig betaald is van benzine-accijns. Dat is niet logisch.