Ik had jullie nog toegezegd uit te leggen waarom ik van mening ben dat Click-To-Meet niet de ondersteuning biedt die ik nodig heb om online te kunnen samenwerken. Nu weet ik dat je inmiddels zou kunnen denken dat ik iets heb tegen CLick-To-Meet en voornamelijk die andere toepassing wil promoten, maar dat is zeker niet zo.
Een deel van de problemen zijn namelijk onlosmakelijk verbonden met het gebruik van SIP of H323 en kunnen niet eens door Click-To-Meet worden opgelost.
Het eisen/wensen-lijstje
Voordat de SURnet-pilot van start ging zou ik tevreden zijn geweest met:
1) de mogelijkheid om een audio gesprek op te zetten
2) de mogelijkheid om video van de aanwezigen te delen
3) de mogelijkheid om mee te kunnen kijken naar documenten/de desktop van één van de deelnemende partijen
4) de mogelijkheid om die delende partij tijdens het gesprek te wijzigen
Technisch gezien had ik de volgende eisen:
5) bruikbaar op een aantal besturingssystemen, in ieder geval Windows XP, Windows 98 (Fontys), Apple (IMS), Linux.
6) bruikbaar binnen een aantal verschillende browsers, in ieder geval Internet Explorer 5.5 (Fontys), Firefox (ikzelf), en de meest gangbare browsers voor Apple en Linux (heb ik zo geen rijtje paraat van, als Apple-gebruikers willen aanvullen zou dat fijn zijn).
Wijzigingen in het lijstje
Eis #6 laat eigenlijk al zien dat ik er vanuit ging dat dit iets is wat je op een computer in een browser gebruikt en ging ik niet uit van ‘andere’ apparaten zoals een standalone videoconferencing camera of (vaste/mobiele/SIP-) telefoons.
Nadat ik gemerkt had dat ik tijdens de SURFnet pilot alleen Windows 2000/XP en Internet Explorer 6 kon gebruiken was een van de argumenten van de kant van SURFnet dat er wél ondersteuning was voor deelname via H323 of SIP. Het gebruik van die open standaarden aan de serverkant maakte de geslotenheid aan de voorkant wat hun betreft meer dan goed.
Als die SIP- of H323-ondersteuning de hierboven genoemde functionaliteit zou leveren, zou dat voor mij uiteraard ook geen probleem meer zijn.
Alternatieve devices
Goed, wat zijn dan de spelers die mee kunnen doen via SIP- of H323?
In principe een aantal:
a) stand-alone videoconferencing camera’s bedoeld voor videoconferencing voor (kleinere) groepen. Deze ondersteunen in het algemeen H323 en enkele nieuwere hebben ook ondersteuning voor SIP.
b) softphones met alleen audio;
c) softphones met audio en video;
d) ‘gewone’ telefoons via een VoIP-modem (alleen audio).
De stand-alone camera’s hebben (uiteraard) geen computer nodig, idem voor de telefoons via VoIP, softphones voor zowel audio als audio en video zijn voor alle besturingssystemen beschikbaar.
Niet mee kan doen het in populariteit groeiende Skype. De reden is simpel: Skype heeft (nog) geen SIP ondersteuning.
De test
Eigenlijk had ik vooraf al kunnen beredeneren hoe de test zou gaan aflopen. SIP wordt namelijk alleen gebruikt voor audio en video. Click-To-Meet in combinatie met SIP kan dus niet meer voor elkaar krijgen dan audio en video.
Hieronder zie je een voorbeeld van een heel vol scherm:
Je ziet op de achtergrond Internet Explorer. Via Internet Explorer heb ik een meeting in Click-To-Meet gestart en ben daar met mijn SURFnet pilot-account ingelogd (gebruiker Pierre Gorissen in de participants-lijst). Ik had de video niet aan staan dus zie je alleen een icoontje met een microfoon naast mijn naam.
Vanuit Internet Explorer ben ik toen SIP-uitnodigingen gaan versturen. De eerste was naar een X-Lite client, die ingelogd was als [email protected]. De X-Lite client heeft alleen audio (vandaar ook hier alleen microfoon). Als je heel goed kijkt zie je overigens dat gebruik gemaakt wordt van het G711u protocol (in het venstertje van X-Lite).
De derde deelnemer aan de vergadering gebruikt ook SIP, maar dan met videomogelijkheden. Het is een verbinding met Windows Messenger versie 5.1 ([email protected]).
Tot zover de mogelijkheden, dan nu de onmogelijkheden.
Geen van de overige functionaliteiten die je ter beschikking hebt als je gebruik maakt van Click-To-Meet: present document, tour the web, share application, whiteboard, heb je ter beschikking als je gebruik maakt van SIP. Soms is dat logisch, de X-Lite client kan niet meer dan audio, maar ook de tekst-chat of de mogelijkheid om bestanden te versturen, die zowel Windows Messenger als Click-To-Meet hebben, werken dan niet!
De schermafdruk laat zien dat ik in de Messenger wat getyped heb en in het venster in Internet Explorer, maar die twee worden niet naar elkaar gestuurd.
Samenwerken via de server of via de client
De werkwijze via Click-To-Meet gaat uit van een server die het samenwerken (aan elkaar koppelen) van de gebruikers mogelijk maakt. Voor zover hiervoor SIP gebruikt wordt, kan dat ook met de voor het onderwijs gratis beschikbare OnDO SipServer. Deze heeft overigens geen H323-ondersteuning (heeft Click-To-Meet wél), dus het bijschakelen van een stand-alone camera die alleen H323-ondersteuning heeft is daarmee niet mogelijk.
Ik heb nog niet getest met Asterisk, een gratis telefoonserver die op Linux draait en zowel SIP als H323 ondersteuning biedt.
Een andere optie is om de conferencing via de client te laten verlopen. Op eyeBeam en Ineen bijvoorbeeld kun je meerdere personen ‘bellen’ en die dan in conferencing modus schakelen. Dan gebruik je dus niet de server om die groepsverbinding tot stand te brengen.
Werkblad als video
Nog een andere optie die ik gezien heb is dat de stand-alone camera een VGA-ingang had. Als je daarop een laptop aansloot, dan kon je het beeld dat de camera doorgaf variëren: alleen de deelnemers (het beeld dat de camera opnam), alleen het beeld van de laptop (dat wat via de VGA-poort binnen kwam) of picture-in-picture waarbij je het beeld van de laptop zag met in een kleiner venster de deelnemers.
Dat kan goed werken bij hoogwaardige beeldverbindingen, maar ik vraag me af hoeveel ik daarvan nog kan zien als ik het op een softphone in een videovenster bekijk.
Samenvatting
Ik heb tot op heden geen applicatie gezien die het ‘meekijken op een andere computer’ ook via SIP kan realiseren. Bij het realiseren van eis 3) en 4) zul je op dit moment gebruik moeten maken van een PC. Voor 1) en 2) kun je gebruik maken van een PC of een SIP-device (een Softphone of ander apparaat).
Softphones zijn er voor voor veel verschillende besturingssytemen, maar ik ken er nog geen voor Windows 98, dus het Fontys-probleem lost dat ook niet op. Daar komt overigens bij dat Fontys het klaar heeft weten te spelen de firewall zo dicht te timmeren dat ik hier op mijn werkplek geen verbinding tot stand weet te brengen met eyeBeam (op Windows XP) dus dat werkt sowieso al niet.
Een oplossing die een generieke technologie gebruikt (Flash, Java, …), daardoor op veel verschillende platformen werkt én geen exotische poorten of protocollen gebruikt verdiend dan de voorkeur. Als je dat kunt aanvullen met SIP en H323-connectiviteit is dat nog beter.