De consumentengids van februari gaat in op het fenomeen Bellen via internet. Het artikel is op het moment ook online beschikbaar. De vijfentwintig vragen uit het blad zijn daar samengevat in een negental vragen. Ook de antwoorden zijn niet letterlijk hetzelfde. Omdat er maar een paar antwoorden waren waar ik geen commentaar op had heb ik zie even op een rijtje gezet.
Hieronder staan steeds de vragen en antwoorden uit het blad, de versie op papier dus.
Legenda
Vraag – de gestelde vraag uit het blad wordt steeds vetgedrukt weergegeven.
CB – het antwoord van de Consumentenbond (CB) wordt cursief eronder weergegeven.
[PG] – daar weer onder staat mijn ondertiteling, reactie of commentaar.
(CB) Bellen via internet kan de telecomhit van 2005 worden. De computer hoeft er allang niet meer voor aan te staan.
[PG] Hier wordt al meteen duidelijk dat producten waar de computer nu meestal voor nodig is (Skype bijvoorbeeld) blijkbaar niet binnen de definitie van “bellen via internet” valt. Daarover verderop meer.
1. Er wordt veel reclame gemaakt voor bellen via interent. Wat houdt dat precies in?
(CB) Bellen via internet wordt ook wel VoIP (Voice Over Internet Protocol) genoemd en ook digitaal bellen.
Daarnaast komt de term VoDSL voor: spraak over een snelle (A)DSL-lijn.
Met bellen via internet wordt bedoeld telefoneren over een “openstaande” en dus een al betaalde (A)DSL- of kabelinternetverbinding.
[PG] Aan het einde van het verhaal staat (o.a.) een link naar de UPC-website. Daar blijkt dat UPC de productnaam “digitale telefonie” hanteert om onderscheid te maken met haar “telefonie”-product. VoDSL is op het moment niet of nauwelijks beschkbaar voor particulieren. Belangrijk verschil tussen de twee is dat VoIP wél gebruik maakt van internet voor het transport van de gesprekken en VoDSL niet. De term internetbellen is daar dus eigenlijk niet correct. Wél maakt VoDSL gebruik van dezelfde kabels als ADSL (waar u het internet mee opgaat). Dutch Web Services biedt VoDSL aan, maar dan alleen in combinatie met een ADSL abonnement.
2. Verwarrend al die termen!
(CB) Ja nogal. Het woord digitaal wordt aan van alles toegevoegd als een oneigenlijk kwaliteitskeurmerk
[PG] Het lijkt me logisch dat twee totaal verschillende technologieën (VoIP en VoDSL) verschillende namen krijgen. De opmerking over het kwaliteitskeurmerk is overbodig. VoIP en VoDSL zijn digitaal. Wat dat betreft klopt de term digitale telefonie dus wel. Bij vraag 25 gebruiken ze overigens zelf “internetbellen”
3. Moet mijn computer aanstaan om te kunnen bellen via internet?
(CB) Nee, net als nu pakt u de telefoon en draait een nummer. Het signaal gaat via een modem tussen telefoontoestel en ADSL- of kabelinternetverbinding.
[PG] de online versie heeft het gelukkig wel al over het toetsen van een nummer. Dat Skype niet meedeed wisten we al.
4. Ik heb al een inbelmodem, kan ik dat niet gebruiken?
(CB) Nee, VoIP werkt alleen met een ADSL of een snelle kabelinternetverbinding.
[PG] en bij VoDSL? (antwoord: ook niet).
5. Is mijn huidige toestel geschikt om digitaal mee te bellen? En kan ik de fax nog gebruiken?
(CB) Ja, u kunt alle bestaande telefoons gewoon blijven gebruiken. U kunt ook blijven faxen met uw fax.
[PG] Het is alleen zo dat nummerherkenning vaak niet meer werkt omdat KPN een andere systeem voor nummerherkenning gebruikt dan de rest van de wereld.
6. Kun je er meer toestellen (of een huiscentrale) op aansluiten?
(CB) Ja, dat is veelal gelijk aan wat u nu heeft. Er verandert weinig of niets, behalve dat u een andere, goedkopere contractpartner kunt hebben.
[PG] let op het woordje ‘kunt’. Bellen naar mobiele nummers is namelijk (net overigens als bij gewone carrier preselects) in het algemeen duurder dan bij KPN. Het is een onnodige toevoeging aan een eerste correcte conclusie.
7. Kan ik mijn telefoonnummer behouden?
(CB) Dat kan. Soms krijgt u een tijdelijk nummer. Het geografisch (plaatsgebonden) nummer dat we nu hebben, zal op de duur niet meer nodig zijn, net zoals bij mobiele telefonie. De extra ISDN-nummers kunt u in principe ook houden, maar dat hangt een beetje van de provider af.
[PG] In de online versie staat “U kunt vaak uw telefoonnummer behouden”, dat is iets minder stellig dan “Dat kan”.
8. Wie levert digitale telefonie?
(CB) In het algemeen kunnen alle (kabel- en ADSL-) internetproviders digitale telefonie leveren. Vele doen dat al, andere hebben vergevorderde plannen (Casema, Wanadoo). Het zal de grote telecomstap voorwaarts worden in 2005, denken wij.
[PG] Raar is overigens dat ze hier digitale telefonie als verzamelnaam voor VoIP en VoDSL nemen, terwijl “digitaal bellen” als alternatief voor VoIP wordt geïntroduceerd bij de eerste vraag. Kabel-internetproviders kunnen overigens (natuurlijk) alleen VoIP aanbieden en niet VoDSL. Daarnaast zijn er ook andere aanbieders van VoIP, zoals bijvoorbeeld Solcon.
9. Ik heb nu ADSL via de telefoon, moet ik dan overstappen naar bijvoorbeeld UPC of Wanadoo?
(CB) Wat u wilt. Goede kans dat uw eigen ADSL-provider binnenkort ook met digitale telefonie komt. Dus even wachten is een optie om eenmalige kosten te besparen.
[PG] Hier was een opmerking over de voor- en nadelen van het afnemen van een pakket van diensten wel op zijn plaats geweest.
10. Dus KPN komt er niet meer aan te pas?
(CB) Ook bij niet-VoIP’ers belt u het laatste stukje via het KPN-net. Maar het grootste deel van het signaal gaat via het internet, waarvoor u al betaalt.
[PG] Dit vind ik een raar antwoord. Ik weet niet wat ze bedoelen met “niet-VoIP’ers”. Als je VoIP via UPC neemt gaat het signaal in zijn geheel via de kabel. Daar komt KPN niet meer aan te pas.
11. Kan ik mijn KPN-telefoonabonnement opzeggen?
(CB) Ja, maar stel u heeft ADSL en een vaste lijn bij de KPN en u besluit uw vaste lijn op te zeggen, dan verhoogt de KPN uw ADSL-abonnement met 9,40 euro per maand. Dit is een afspraak tussen ADSL-exploitanten en de KPN. Het blijft wel goedkoper dan een belbasisabonnement.
[PG] Inderdaad, wel 27 eurocent per maand goedkoper. Voor 27 eurocent hou je dus de mogelijkheid open om te kunnen blijven bellen via het ‘normale’ KPN-netwerk.
12. Moet ik zelf mijn huidige KPN-abonnement omzetten?
(CB) Nummerbehoud regelt de provider van internettelefonie; het opzeggen van het oude telefoonabonnement moet u meestal zelf doen.
[PG] Geen commentaar.
13. Komt de KPN ook nog met iets vergelijkbaars?
(CB) Pikante vraag. VoIP is een directe concurrent van het “gewone” telefoonnet van de KPN. Laatstgenoemde heeft belangen in een aantal internetproviders, die ook VoIP kúnnen leveren, maar of die concurrentie binnen eigen huis op prijs gesteld wordt is de vraag. Als VoIP grootschalig wordt, zal het ongetwijfeld van invloed zijn op de tarieven van de KPN.
[PG] De toevoeging “Pikante vraag” was overigens voorbehouden aan de versie op papier. KPN doet dit overigens wel al voor bedrijven.
14. Hoe is de kwaliteit?
(CB) In het algemeen kun je zeggen dat de kwaliteit van digitale telefonie vergelijkbaar is met andere telefonie. Bij digitale telefonie heeft afstand overigens geen enkele invloed op de kwaliteit.
[PG] Geen ervaring mee.
15. Heeft digitale telefonie invloed op de snelheid van down- en uploaden?
(CB) Dat hangt natuurlijk van het soort abonnement en de bandbreedte af; bij een normale verbinding van 512/256 kbps zult u er weinig van merken.
[PG] Met andere woorden: ja, bij VoIP, nee, bij VoDSL.
16. Als de hele buurt online is via de kabel, heeft dat invloed op de snelheid. Wat gebeurt er als de hele buurt digitaal gaat bellen?
(CB) VoIP is onafhankelijk van wat de buren doen, net als televisie. Als uw internetverbinding normaal gesproken goed en ongestoord is, zal VoIP dat ook zijn.
[PG] Vreemd antwoord, van kabelinternet kent iedereen de problemen uit de begindagen toen het aantal gebruikers in de straat van invloed was op de bandbreedte. Ook bij ADSL heb je overboekingsfactoren, waarbij je bandbreedte deelt. Dat is niet hetzelfde als bij televisie. Het voorbehoud in de tweede zin (als het ene werkt, werkt het andere ook) is natuurlijk een dooddoener.
17. Hoe staat het met wisselgesprek, toets-bij-bezet, nummerweergave en de overige diensten van de KPN?
(CB) Niet alle VoIP-aanbieders zijn echter al zover. Nummerweergave is geen probleem.
[PG] Jawel, Nummerweergave kan wel een probleem zijn aangezien de KPN een ander systeem voor nummerweergave gebruikt dan bij VoIP gebruikt wordt. Hoeveel VoIP-aanbieders heeft de consumentenbond (naast UPC) bekeken? En hoeveel daarvan hadden dan al die andere diensten?
18. Ik maak nu gebruik van CPS (carrier preselect), kan ik dat blijven gebruiken?
(CB) Nee, dat zijn diensten die samengaan met een werkende KPN-verbinding. Sommige VoIP-aanbieders hebben eigen contracten voor internationaal verkeer. Als u veel internationaal belt, laat u dan goed informeren.
[PG] Maar niet door de Consumentenbond dan blijkbaar, want meer hierover wordt niet verteld.
19. Kan ik straks nog 0900- of 06-nummers blokkeren?
(CB) Ja, bij de meeste aanbieders wel.
[PG] Zie hierboven: hoeveel aanbieders heeft de Consumentenbond bekeken?
20. Hoe zit het met de gespreks- en abonnementskosten? Van wie krijg ik een rekening?
(CB) De rekening krijg u van het bedrijf dat deze dienst aanbiedt. Meestal is dat uw internetprovider. Vaak betaalt u eenmalige instapkosten (zo rond de 30 euro). De maandelijkse kosten variëren tussen de 7 euro en 15 euro, afhankelijk van het pakket dat u koopt. De kosten per gesprek liggen meestal een paar tiende cent beneden de carrier preselectprijzen.
Bijzonder is dat u geen gesprekskosten meer heeft als u mensen belt die bij dezelfde provider een digitaal belabonnement hebben. Een paar decennia geleden kon iedereen in Nederland ook vrijwel kosteloos lokaal bellen. Het tarievendoolhof wordt er weer ingewikkelder door…
[PG] Er is overigens geen garantie dat dat dat gratis bellen zo blijft als veel mensen van deze dienst gebruik gaan maken. Het kostenvoordeel is er niet bij bellen naar mobiel.
21. Zijn er opnieuw aansluitkosten bij het overstappen? En hoe zit het als het niet bevalt (ook na een maand)?
(CB) Overstappen kost altijd geld. Er zijn geen tarieven bekend van overstappen van de ene naar de andere VoIP-dienst. Wilt u terug naar de KPN, dan bent u daar een nieuwe klant en dat kost aansluitkosten.
[PG] Rekenvraag: hoe veel goedkoper moet je bellen om de 25 euro setupkosten en de 179 euro van het ADSL telefoniemodem terug te verdienen?
22. Ik heb nu al enkele jaren telefonie via UPC; is dat hetzelfde als bellen via internet?
(CB) Nee, net als het televisie- en radiosignaal gaat uw telefoongesprek via de kabel. Het laatste stukje gaat via het gewone telefoonnet van de KPN. Digitale telefonie gaat via het internet.
[PG] UPC heeft nu beide diensten: telefonie via UPC en VoIP via UPC. De variant die al enkele jaren bestaat is dus inderdaad anders dan VoIP, je zou het VoKabel kunnen noemen
23. Is het te vergelijken met zoiets als Skype.
(CB) Een beetje, bij Skype kunt u alleen via de pc contact krijgen met mensen die ook met de computer online zijn. Het is niet zo dat u belt en aan de andere kant neemt iemand de telefoon op. Of iemand online is, is een kwestie van geluk, of u moet een tijdstip afspreken.
[PG] Ook Skype heeft op het moment een antwoordapparaat, de mogelijkheid om een gewone telefoon aan te sluiten en naar gewone telefoons te bellen. Binnenkort komt daar de mogelijkheid om vanaf een gewone telefoon via Skype bereikbaar te zijn bij. Maar is het niet altijd een kwestie van geluk of je iemand aan de lijn krijgt?
Skype maakt gebruik van VoIP.
24. Hoe inbraakveilig is de digitale telefonielijn?
(CB) Tja, internet heeft zijn populariteit niet aan veiligheid te danken. Er zijn nog geen ervaringen mee, maar een gezaghebbend tijdschrift voorspelt dat internettelefonie het nieuwe jachtterrein voor verspreiders van ongewenste reclameboodschappen en flauwiteiten zal worden. Er is zelfs al een naam voor: spit. Spit is spam over internettelefonie.
[PG] Hé, die kende ik nog niet (SPIT). Als ik een gewone internetgebruiker met veel SPAM in mijn mailbox was, dan zou ik dit geen gerustellend antwoord vinden.
25. De vaste lijnen van KPN moeten bij rampen blijven functioneren. Geldt dit voor internetbellen ook?
(CB) Een achterhaalde eis met mobiele telefonie.
[PG] Deze laatste vraag staat overigens niet online. Als je je hier echter wél zou maken, dan kun je dus bij VoIP voor die (zie boven) 27 eurocent per maand een KPN abonnement erbij hebben zodat je iets hebt om op terug te vallen als je VoIP-verbinding uit zou vallen.
(CB) Websites:
* http://www.upc.nl onder het kopje telefonie
* http://www.internl.net onder de link Optibel.
[PG] En daar moet je het dan mee doen.
Wat ik me nou afvraag: ben jij na dit gelezen te hebben, nou wijzer geworden? En als je twijfelde of je dat nu wel moest doen, dat digitale bellen, zou je er dan iets aan gehad hebben?
De ervaring met UPC die hier thuis zijn? Goed. Het begin was nogal moeilijk (soms een hele dag niet bereikbaar!) en het komt soms voor dat nummers niet te bellen zijn. Soort van file op het net, vergelijk het met het opvragen van een bestaande site die toch niet te zien is.
Wijzer ben ik hier niet op geworden, omdat ik nog steeds geen keuze zou kunnen maken (als er geen UPC hier was). Voor internet via ADSL (en dus VoIP/VoDSL) blijft altijd weer die KPN-abo benodigd. Zonder telefoon(nummer), geen aansluiting. De C.B. had hier wel een soort van prijsvergelijking kunnen neerzetten.
De computertotaal van deze maand heeft een tariefvergelijking tussen VoIP (twee keer UPC, één keer Solcon), KPN (Belbasis en Belbudget) en Preselect (Tele2 en Bel1601). Ik kan die helaas niet (meer) online vinden.
Ach, wat heet ‘wijzer geworden’? Het bevestigt een keuze waar ik eind vorig jaar tegenaan liep toen ik op zoek was naar een breedbandverbinding en de ‘digitale telefonie’ van UPC net uit was: "Kies ik voor bereikbaarheid met de buitenwereld volgens één systeem (kabel of telefoon) of met allebei? Als ik toen voor kabel-breedband had gekozen ipv ADSL had ik inderdaad mijn PTT-abonnement helemaal kunnen opzeggen. En omdat ik niet veel bel zijn mijn abonnementskosten relatief hoog en zou ik via UPC een stuk voordeliger uit zijn geweest. Nu ik al een ADSL-verbinding heb is overstappen minder aantrekkelijk geworden. Maar misschien wordt het binnenkort interessant om m’n kabelabonnement op te zeggen vanwege de digitale televisie via de telefoonlijn?