“Het lijkt wel alsof het vandaag al een half uur eerder donker wordt dan gisteren”. Zomaar een opmerking tegen een uur of half negen ’s avonds na een heel zomerse dag in september.
Mijn eerste reactie was “dat zal toch wel niet zo zijn!”. Maar hoe veel korter duurde de dag vandaag dan wel?
Nou, gelukkig zijn er mensen die dat precies weten te vertellen, en hoewel ik er niet zo snel een Wikipedia-pagina voor wist te vinden, wel een tweetal sites waar je dat gewoon kunt laten uitrekenen.
De ene site geeft steeds maar de berekening voor één dag, maar geeft ook uitleg bij de drie soorten schemering die we blijken te kennen (ja, zo leer je nog eens wat). De andere site gaat er vanuit dat je dat al weet en gebruikt alleen de afkortingen “civ sch”, “naut sch” en “astr sch”, maar heeft weer de mogelijkheid om een aantal dagen achtereen te laten berekenen.
Het opzoeken van de coördinaten kun je het beste doen op Multimap.com. Let er ook even op dat beide sites een andere notatiewijze voor die coördinaten gebruiken.
Wil je het niet steeds online opzoeken, ga dan naar deze pagina. Daar kun je het voor een heel jaar tegelijkertijd in een handig op A4 te printen overzicht krijgen. Overigens zat er in die tabel een afwijking van 6 minuten met de informatie van het KNMI over de kortste dag van het jaar.
Leuk is het overigens als je de coördinaten van bijvoorbeeld Tromso invult in combinatie met verschillende maanden door het jaar. Dan kun je zien vanaf wanneer de zon er niet meer onder gaat en vanaf welk moment hij juist niet meer op komt.
Ook het gegeven dat de zon dichter bij de evenaar sneller onder gaat (het schemert korter) kun je zo bekijken door een plaats iets zuidelijker dan Nederland in te vullen.