Als je het niet kent, kun je er niet mee denken

Het was een dia uit een presentatie van Astrid Poot van alweer een hele tijd geleden, maar als concept is het me altijd bijgebleven. Het plaatje dat je hieronder ziet en waarmee ze wat mij betreft heel treffend duidelijk maakt wat het belang is van brede “materiaal- en gereedschapsvaardigheden” bij leerlingen, studenten, maar ook leraren en docenten, bij iedereen eigenlijk.
Ik heb materiaal- en gereedschapsvaardigheden bewust even tussen haakjes gezet omdat je daar natuurlijk hele discussies over kunt hebben: welke materialen? welke gereedschappen? is ict een gereedschap? een zaag of een hamer? en wat móeten ze dan weten?

Vanmiddag het belang van nieuwsgierig zijn, experimenten met en kennis van gereedschappen en materialen uitgelegd met behulp van deze dia uit een verhaal van @astridpoot van een tijd geleden alweer: https://t.co/rChHUoQDrf
Het blijft een sterk beeld! pic.twitter.com/DYnwoNKlDh

— Pierre Gorissen (@PeterMcAllister) February 25, 2019

Ik zie het ruim in dat geval. Astrid ook, maar zij is alweer een paar stappen verder gegaan sinds die vorige presentatie en bedenkt hoe een goede opbouw van dat aanleren er uit moet zien.

Of je voor alle gereedschappen de tijd hebt om deze drie stappen te volgen valt nog even te bezien, maar dat we na moeten denken over hoe we bij leerlingen de benodigde kennis en vaardigheden tussen de oren te krijgen zodat ze leren denken met deze gereedschappen en materialen staat buiten kijf. Astrid kijkt niet alleen naar het niveau van individuele materialen en gereedschappen, ze denkt ook na over de structuur van de opdrachten. Daarbij gebruikt ze verschillende niveaus van ondersteuning door de docent (recept / kader / vrij) die overeen kan komen met de verschillende ontwikkelfasen van een leerling.

Het zijn allemaal noodzakelijke ontwikkelstappen om te voorkomen dat maakonderwijs blijft steken in “leuk bezig”. Natuurlijk, er is niks mee met een les of een activiteit die ook leuk gevonden wordt door leerlingen, maar er is wél iets mis als dat het enige is dat er van een les beklijft of als we er niet voor zorgen dat leerlingen die niet intrinsiek gemotiveerd zijn om hiermee aan de slag te gaan afhaken.